Πρόληψη Πυρκαγιών. Μπορούν να βοηθήσουν οι ΤΠΕ;

Τα τελευταία χρόνια με τις τεράστιες καταστροφές που βλέπω να συμβαίνουν λόγω των πυρκαγιών και ειδικά το καλοκαίρι, αναρωτιέμαι τι μπορούμε να κάνουμε για την πρόληψη. Πριν να είναι αργά. Η πρόκληση είναι χρόνια και πρέπει να συμμετάσχουν όλοι: Κυβέρνηση, Δήμοι, ΜΚΟ, οργανώσεις νέων (π.χ. πρόσκοποι, κ.λ.π.), εθελοντές, επιχειρήσεις και γενικά όλοι μας. Για να γίνει αυτό χρειάζεται συντονισμός, σωστή επικοινωνία, κατάλληλες δράσεις, ευαισθητοποίηση κι εγρήγορση. Το ερώτημα που θα προσπαθήσω να απαντήσω είναι αν μπορούν να μας βοηθήσουν οι ΤΠΕ σ' αυτό τον σκοπό.

Η διαρκής χαρτογράφηση των δημοτικών πόρων και του περιαστικού περιβάλλοντος των Δήμων, ώστε να το διαχειριζόμαστε με σύνεση, έγινε τα τελευταία χρόνια πιο επιτακτική από ποτέ. Ο πρόληψη και η αντιμετώπιση κρίσεων από φυσικές καταστροφές έχει ως βασικό εργαλείο τα Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών. Σε εθνική κλίμακα, είναι γνωστό το ζήτημα της ολοκλήρωσης Εθνικού Κτηματολογίου και Δασολογίου. Οι περισσότεροι Δήμοι διαθέτουν κάποιο Σύστημα Γεωγραφικών Πληροφοριών (GIS) και άρα είναι εφικτός αυτός ο στόχος. Παράλληλα μπορούν να εγκατασταθούν και να ενεργοποιηθούν ασύρματοι αισθητήρες στις δασικές εκτάσεις που επικοινωνούν μέσα από ασύρματα δίκτυα και σε συνδυασμό με δορυφορικές εικόνες και με παρατηρητήρια στα οποία συμμετέχουν εθελοντές, μπορούμε να έχουμε παρακολούθηση της περιοχής και πολύ γρήγορη επισήμανση των κινδύνων. Η αξιοποίηση του παγκόσμιου παρατηρητηρίου πυρκαγιών MODIS από την πυροσβεστική, αλλά και από τους δήμους (με δωρεάν ενημέρωση εντός δύο ωρών, ή άμεση επί πληρωμή (με δωρεάν ενημέρωση εντός δύο ωρών, ή άμεση επί πληρωμή) μπορεί να κινητοποιήσει άμεσα τους μηχανισμούς κατάσβεσης των πυρκαγιών.Παρακάτω βλέπουμε μια σχετική δορυφορική εικόνα.

Βέβαια μετά από κάθε εκδήλωση πυρκαγιάς προκύπτουν ερωτήματα όπως:

• Τι είδους βλάστηση;
• Όρια, δρόμοι, αντιπυρικές ζώνες;
• Ανθρώπινοι και υλικοί πόροι που απειλούνται;
• Κινητοποίηση ανθρώπων και οχημάτων;
• Κατεύθυνση ανέμου (μπορούμε να έχουμε εύκολα τις μετεωρολογικές πληροφορίες);
• Έκταση και μέτωπα φωτιάς;
• Εκτίμηση ζημιάς;
• Έλεγχος καμμένης έκτασης;..

Καλή πληροφόρηση μπορεί να πάρει κανείς από το έργο «Επιχειρησιακό Σύστημα Σχεδιασμού Λήψης Αποφάσεων για Διαχείριση Δασικών Πυρκαγιών» http://www.firementor.gr/.

Μερικές ενδεικτικές προτάσεις που θα συνέβαλαν στην μείωση των πυρκαγιών είναι οι εξής:

• Όλα τα ηλεκτροφόρα καλώδια που περνούν από τα δάση και γενικά εκτάσεις με βλάστηση να γίνουν υπόγεια. Τα εναέρια σε τελική ανάλυση κοστίζουν περισσότερο.
• Όλοι οι δήμοι να υποχρεωθούν χωριστά ή σε ομάδες ή σε επίπεδο επαρχίας να οργανώσουν σχέδιο κατάργησης των χωματερών και να στραφούν στην ανακύκλωση συγκεντρώνοντας τα σκουπίδια χωριστά κατά κατηγορίες. Οι υπάρχουσες χωματερές να επιτηρούνται με παρουσία πυροσβεστικών μέσων.
• Οι αναδασώσεις να γίνονται με πρόγραμμα, με διάφορα είδη που δεν καίγονται τόσο εύκολα και με αντιπυρικές ζώνες.
• Κατά τις επικίνδυνες περιόδους οι δασικές εκτάσεις να επιτηρούνται από τον Στρατό και από εθελοντές αλλά επίσης μέσω δορυφόρων για έγκαιρα εντοπισμό εστιών φωτιάς και εμπρηστών, ακούσιων και εκουσίων.
• Να μην επιτρέπεται η καύση των υπολειμμάτων συγκομιδής στα χωράφια και να υπάρξουν δράσεις ευαισθητοποίησης για πεταμένα σκουπίδια, τσιγάρα, κ.λ.π. στα δάση.
• ...

Τώρα βέβαια το ερώτημα παραμένει: Πως μπορεί να αξιοποιήσει κανείς την τεχνολογία των δορυφόρων; Με τη βοήθεια του Google Earth και του MODIS Hotspots KML που περιέχει δεδομένα εντοπισμού εστιών πυρκαγιάς, σε ολόκληρο το πλανήτη για τις προηγούμενες 48 ώρες, με γεωγραφικές συντεταγμένες και σημαντικό ποσοστό ακριβείας. Έτσι, γίνεται χρήση των δορυφόρων της NASA για τον εντοπισμό σε πραγματικό χρόνο κάθε εστίας σε ολόκληρη την επικράτεια, από ένα και μόνο σημείο! Στην περίπτωση της Πάρνηθας και του Πηλίου, ειδικά, οι δύο δορυφόροι του MODIS εντόπισαν τις φωτιές σχεδόν αμέσως, ενώ η απόκριση των δυνάμεων πυρόσβεσης καθυστέρησε για πάνω από τρεις ώρες. Πλέον δεν υπάρχει καμία δικαιολογία! Εντοπισμός σχεδόν σε πραγματικό χρόνο με μηδενικό κόστος!

Πηγή Πληροφοριών: Διαδίκτυο, Πρόγραμμα Ψηφιακός Δήμος