Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Γλώσσα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Γλώσσα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Πέμπτη 31 Ιουλίου 2008

Το τελικό ν και η απάλλειψή του

Καθημερινά στο γραπτό μας λόγο κάνουμε λάθη σχετικά με τη χρήση του τελικού ν. Γιατί που να θυμάσαι τον κανόνα... Βρήκα κάποια χρήσιμα στοιχεία γύρω από τον κανόνα της γραμματικής, που νομίζω ότι θα βοηθήσουν αυτούς που κάνουν τακτικά λάθη στη χρήση του τελικού ν.

Ο κανόνας της επίσημης γραμματικής προβλέπει:
Σε μερικές λέξεις άλλοτε φυλάγεται το τελικό τους ν και άλλοτε χάνεται. Αυτές οι λέξεις είναι: τα άρθρα τον και την, το αριθμητικό και αόριστο άρθρο έναν, η τριτοπρόσωπη προσωπική αντωνυμία αυτήν, την και τα άκλιτα δεν και μην. Οι λέξεις αυτές:
  1. Φυλάγουν το τελικό ν όταν η ακόλουθη λέξη αρχίζει από φωνήεν ή στιγμιαίο σύμφωνο (κ, π, τ, γκ, μπ, ντ, τσ, τζ) ή διπλό σύμφωνο (ξ, ψ).
  2. Παραδείγματα: τον αέρα, έναν καιρό, έναν ξένο, μην ακούτε, δεν μπορώ, τον τόπο, δεν είδα, μην περάσεις, την ντροπή, την πρόφτασα, αυτήν ήθελα. Χάνουν το τελικό ν όταν η ακόλουθη λέξη αρχίζει από εξακολουθητικό σύμφωνο (γ, β, δ, χ, φ, θ, μ, ν, λ, ρ, σ, ζ).
Το τελικό ν φυλάγεται πάντοτε στο άρθρο των, στην τριτοπρόσωπη προσωπική αντωνυμία αυτόν, τον, καθώς και στο τροπικό επίρρημα σαν.
Παραδείγματα: των φίλων, των συμμαθητών μου, αυτόν θέλω, τον βλέπω, φώναξέ τον, σαν θάλασσα, σαν βαρύ είναι.

Παραδείγματα με ζεύγη:
τον έξυπνο και το βλάκα – τον ψηλό και το χοντρό – τον Κώστα και το Βασίλη
τη μητέρα του τη Μαρία – την αδελφή του την Αλεξία – την ξαδέλφη του την Κατερίνα
την ακούω αλλά δεν τη βλέπω – την πήρε και τη σήκωσε – την έψαξε και τη βρήκε
δεν ήρθε και δε θα έρθει – δεν μπορεί και δε θέλει – δε βρήκα και δεν πήρα
να μη μιλάς και να μην τραγουδάς – μην ακούς και μη λες τίποτε.
τον βρήκα το Βασίλη – τον διέκοψε το δάσκαλο – τον φίλησε το Φώτη