Δευτέρα 28 Ιουλίου 2008

Ηλιακή Ποίηση - Δημιουργία



Παροιμία: Ήλιος και βροχή παντρεύονται οι φτωχοί. Ήλιος και φεγγάρι παντρεύονται οι γαϊδάροι. Ήλιος και χιόνι, παντρεύονται οι αρχόντοι.

Μου 'λειψε ο Ήλιος σήμερα της ποίησης και της δημιουργίας (και του κατακαλόκαιρου). Έτσι αντί να διαβάσω Ελύτη προσπάθησα να βρω ποίηση παραδοσιακή για τον Ήλιο τον Ηλιάτορα στο Διαδίκτυο. Και βρήκα! Βρήκα μια ωραία Μαντινάδα:

Κι ο ήλιος να σκορπά χαρές
πάλι φοβούμαι θεέ μου...
Μη γίνει η μοίρα σύννεφο
και δε λιαστώ ποτέ μου...

Και ένα ποντιακό τραγούδι για το Κάστρο του Ήλιου:
Τ' ΗΛ' ΤΟ ΚΑΣΤΡΟΝ
Όλα τα κάστρα είδα κι όλα γύρισα κι άμον του Ήλ' το κάστρον, κάστρον κ' έτονε. Σεράντα πόρτας είχεν κι όλα σίδερα κι εξήντα παραθύρια κι όλα χάλκενα. Και του γιαλού η πόρτα έτον μάλαμαν. Τούρκος το τριυλίζει, χρόνους δώδεκα, μήδ' επορεί να πέρει, μήδ' αφήνει ατό. Κι ένας μικρός Τουρκίτσος, Ρωμιογύριστος, ρόκαν και ροκοτσούπιν βάλ' σα μέσα του, αδράχτιν και σποντύλι παίρ' σα χέρια του, μαξιλαρίτσαν βάλει κι εμπροζώσκεται κι εγέντονε γυναίκα, βαριασμένισσα. Το κάστρον τριυλίζει και μοιρολογά. - Άνοιξον, πόρτα, άνοιξον, καστρόπορτα, άνοιξον να εμπαίνω, Τούρκοι διώκνε με. Ν' αοιλί εμέν την μάρσαν, την χιλιάκλερον και πού να παιδοποίγω, χειμωγκόν καιρόν. Άνοιξον, πόρτα, άνοιξον, καστρόπορτα, άνοιξον να εμπαίνω, Τούρκοι διώκνε με. Το κάστρον 'λοϋρίζει και μοιρολογά κι η κόρ' απές ακούει και κρδοπονά. - Κι απ' όθ' εμπαίν' ο ήλεν, έμπ' απές κι εσύ κι απ' όθ εβγαίν' ο φέγγον, έβγα έξ' κι εσύ. Κι άμον ντ' ενοίγε η πόρτα, χίλιοι έτρεξαν κι άμον ντ' εκαλενοίγεν, μύριοι έτρεξαν. Κι άλλοι την κόρ' αρπάζνε κι άλλοι τα φλουριά και ασό παραθύρ' η κόρ' επήδησεν, σε παλληκάρ' αγγάλας ψυχομάχησεν.

Και η μετάφραση:
ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ

Όλα τα κάστρα είδα κι όλα τα γύρισα,
μα σαν το κάστρο του ήλιου άλλο δεν ήτανε.
Είχε σαράντα πόρτες, όλες σίδερο
κι εξήντα παραθύρια κι όλα χάλκινα
και του γιαλού η πόρτα χρυσοστόλιστη.
Τούρκοι το τριγυρίζουν χρόνους δώδεκα
κι ούτε να το επάρουν ούτε το παρατούν.
Ένας μικρός τουρκάκος, ένας γενίτσαρος,
ρόκα και ροκόξυλο παίρνει και ζώνεται,
αδράχτι και σφονδύλι κρατάει στα χέρια του,
κι ένα μαξιλαράκι δένει στην κοιλιά
κι έγινε γυναίκα ετοιμόγεννη.
Το κάστρο τριγυρίζει και μοιρολογά:
Άνοιξε, πόρτα, άνοιξε, καστρόπορτα,
άνοιξε νά μπω μέσα, Τούρκοι με κυνηγούν.
Αλίμονό μου, η μαύρη, η παντέρημη,
πώς να γεννήσω στο καταχείμωνο.
Το κάστρο γυροφέρνει και μοιρολογά
κι η κόρη μέσα ακούει και τη συμπονά:
- Απ' όπου μπαίνει ο ήλιος, μέσα μπές κι εσύ.
Απ' όπου το φεγγάρι, έξω βγες κι εσύ.
Σαν άνοιξε την πόρτα, χίλιοι τρέξανε
και σαν την καλανοίγει, δέκα χιλιάδες μπαίνουν.
Κι άλλοι την κόρη αρπάζουν κι άλλοι τα φλουριά.
Κι από το παραθύρι η κόρη πήδησε,
σ' ενός παλληκαριού τα χέρια ξεψυχά.

Δεν υπάρχουν σχόλια: